Gary Waltner: „Komplette Integratioon selden meajlich”

Ommfroag: Dee Kluft tweschen Plautdietsche en Hochdietsche

Tridj tom Hauptartitjel

1. Sennt See uck dee Meeninj en waut hoole See doavon, daut dee hiesje en dee plautdietsche Mennonite meist nuscht nich metteenaunda to doone habe?

Daut ess gaunz normal, daut Mensche, dee enn een framdet Launt tratje, eenije Tiet brucke, bitt dee Kontakt mett dee hiesje Nohbasch toostaund tjemmt. Beide Siede motte sich oba bemeje, Kontakt opp to nehme en to pleaje. Beide Siede motte eahre Vea-Uadeele aufbue, doamett wie ajchte Frind woare en bliewe tjene. Dee Hiesje sent dee jtratre Grupp en dee habe foaken Probleeme, dee Toojewaundade (nich bloos plautdietsche Menniste) enn eahre Darpa to integriere. Enn eene Grootstaudt bemoatjt eena daut nich fots, wiels doa aules vel anonyma ess. Em Darp ess oba eene Jemeenschauft ewa Jeneratioone jewosse, doa tjene Framde nich soo schwind oppjenohme woare.

2. Waut sent dee (historische) Jrind doafea, daut dee beid Gruppe sich uteneen jelewt habe?

Daut ess miena Meeninj noh ee­ne nor­male Ent­wetj­linj. Dee Hies­je sent dee Meahrheit en dee Too­je­waun­dade sent dee Mindaheit. Dis­se Minda­heit mott sich behaupte, en daut kaun Jeneratioone diere. Eene komplette Integratioon ess selden meajlich, en wie motte ons dee Froag stalle, off wie daut ewa­haupt welle. Wie sulle leewa von to­lerierte Koexistenz rede. Wie deawae aula nich vejete, waut dee Mennonitejemeendes enn Russlaunt noh 1917 jepreajt haft.

3. Woont sent dee bekaunde Stereotype von dee watjselsiedich aundre Lewensform?

3. Soo auss wie aula weete, worde dee plautdietsche Menniste enn Russlaunt auss Faschichte utjeheete, wiels see Dietsche sent. Nu sent see enn Dietschlaunt en feehle sich aus Dietsche, woare oba foaken Russe jenannt. Mensche, dee dee historische Entwetjlinj vonne Dietsche enn Russlaunt tjanne, weete uck, waut dee Unjascheet ess. Hia motte onse Medien uck meea opptjleare.

4. Sull wie disse Paralleliteet ewawinde oda sulle aula enn eahrem Biotoop wiedableje (oda vedreje?), ohne daut sich eena omm dem aundren tjemmat?

Wie tjene Integratioon tjeenem oppdwinje. Beide Siede motte sich jeajensiedich achte en respektiere. Etj wudd tjeenem nich rode welle, siene Identiteet opptojewe bloos omm sich to integriere. Aules bruckt siene Tiet en wie woare dee neajchste 100 Joahre enn onse Bevaltjerinj eene gaunz aundre Struktua erlewe.

5. Habe See perseenlich eeha goode ooda schlajchte Erfoahrinje jemoakt?

Perseenlich hab etj mett Gloowensjeschwista, dee ut Russlaunt jekome sent, emma goode Erfoahrinje jemoakt. Daut mach doaraun lidje, daut etj mie selwst aus Russlauntdietschen seeh en mie fe dee Jeschicht intressia. Wie habe aulsoo eene jemeensaume Basis, opp dee wie ons vestendje tjene. Fe mie ess daut een groota Jewenn, daut dee gaunz veschiedne russlauntdietsche Mennonite noh Dietschlaunt jekome sent.
Daut Veheltnis von nie-aunjekomne en dee hiesje Mennonite ess soo: Dee Utsiedla deawe nich vejete, daut see aus eene Wall ut dee Sowjetunioon aunjekome sent, en uck lota dee hiesje Mennonite velet organisiat habe, soogoa een Kontooa mett Hans von Niesen ennjerecht habe, wann wea von dee Ommsiedla Froage en Probleeme haud. Disse Help word mett vel Jelt ut Kanada en Siedamerika jern unjastett. Nu sent dee Jemeendes soo jewosse, daut see sich selwststendich organisiere tjene. Maunchmol tjitje see opp dee hiesje Mennonite rauf en schmiete ahn vea, daut see nich fromm jenoch sent. Hia mott wie Vea-Uadelle aufbue.

Gary Waltner, langjoahscha Leita vonne Mennonitische Forschungssted en stellv. Veasettenda vom Mennonitischen Jeschichtsverein.

Leave a Comment

UA-51537283-2