Jreeta Isaak ut Kansas leht em Ella noch mol Plautdietsch
Tatjana Klassner tuscht sich met Jreeta Isaak ut Kansas ut. Dee Kanadierin leht nu Plautdietsch, dee Sproak, dee eahre Grootellre, oba nich meeha eahre Ellre rede. Hiea sent Utschnette ut dem Breefwatjsel:
Etj sie eene Mennonitin ut Kansas. Miene Grootellre deede Plautdietsch rede, oba miene Ellre ha daut niemols jekunnt. Nu ess eene Grupp von Mennonite ut Mexiko noh ons jetrocke en dee rede Plautdietsch. Dee kunne tjeen Enjlisch, en etj wull doch soo jern met dee Fru opp Plautdietsch rede.
Etj jew mien Bastet, om onse Sproak to lehre, opp woone etj soo seeha hool, wiels daut too miene Grootellre jehiead. Nu haw etj vel Tiet, enne Covid-19-Tiet tus to senne. Aunjefonge to lehre haw etj en jew uck nich opp. Disse Lied rede atliche Wed aundasch. Na jo, etj saj nich „tjitje“, oba „kicke“.
Etj lew opp onse Foarm, wie arnte Kukurus, Weit, Milo (Jetreajdsort), hoole Schop, hawe eenen Goade en Heehna eefach ut Spoß. Noch fief Ente en dree Kieheehna. Dee Inkubator haft ons noch alf Tjitjel utjebroodt.
Etj les dee Bibel, nohea hiea etj mie daut Audio aun. Hiea mie uck dee plautdietsche Predicht aun. Daut halpt mie seeha. Etj wensch mie, daut it noch meeha Dinja gauf, dee etj lese en aunhiere kunn. Daut ess scheen, daut See (Tatjana Klassner) vesetje, daut Plautdietsche to rade. Mie jefellt disse Sproak seeha. Daut tjlinjt soo oolt en scheen.
Hiea ess eent von miene Jedichta:
Ditt Laum haw etj jefunge
Een meedet tjlienet Laum, schlaup en schwack.
Auleen wajch jegohne.
Een meeda tjliena Foot rutschd ut en foll.
Foll opp eenen schroffen Steen.
Een scheena Hoad jintj dissen Wajch.
Hee hiead een tjlienet Jeruschel,
hewd opp daut meede Laum en sed:
„Etj haw een Laum jefunge.“
een tjlienet Laum, waut meed en schwack,
met een eensaumet Jeschrie!
Schwindtjes hoof hee daut vonne steenje Ed opp.
Hiea wada, woo dee Hoad sajcht:
„Ditt Laum hab etj jefunge.“
Etj sie daut meede Schop vom Hoad,
Etj sie daut vebiestade Schop.
Jesus, mien Harr, mien Hoad,
funk mie oppem Wajch,
saunft lood hee mie sich oppem Oarm
en bewetjeld mie met siene Leew.
Hee wosch mie en heeld mie biem Saje:
„Ditt Laum hab etj jefunge“
„Etj beweaj Wed“
Etj hool opp Wed, oole Wed oda niee, tjliene oda groote. Dee tjliene oole Wed sent stoatj en scheen. Etj hiea jern Wed, schriew dee jern, en mie jefellt daut, dee to beweaje. Maunche beweaje Meebel toom Spoß. Nich etj. Etj beweaj Wed. Ditts noch nich aules. Mie ess wichtich, oole Dinja to rade. Bie mie sent vele Sache von miene Ooma, dee Datj, Jescherr, eahre Tjessebiere. Met miene Ooma jintj uck dee Sproak wajch, en disse scheene oole Wed jinje veloare. Oba ditts uck noch nich aules. Aus etj noch een tjlienet Meatjstje we, hild etj opp auleen too senne. Etj klautad oppem Heihupe en speld doa mette Kaut. Auleen feehld etj mie jletjlich. Daut lach doaraun, daut ons Hus aun eene lude Sted we. Wed, Wed, Wed, runtom lude Wed. Etj en miene Sesta sunge aum Owent doa, mie jefoll daut Oabeits-Jetees en etj hild doaropp, mette Mensche mie to unjahoole. Oba han en wada wellst uck mol auleen senne en dan wada toop senne, deele, sympathisiere.
„Mie ess, aus wan miene Ooma met mie ess“
Wan etj miene oole Sproak benutz, haw etj daut Jefeehl, met miene Ooma en aule aundre, dee dee Sproak aul hundade Joahre jeredt hawe, spaziere to gohne. Ooma eahre Ma haud ahr jesajcht: „Wausch dee Flooa en dan feehlt sich daut gaunze Hus rein aun“. Ooma vetahld mie daut en nu, wan etj dee Flooa wausch, ess mie aus wan miene Ooma met mie ess. Nu, daut dee niee plautdietsche Frind bie mie sent, leht sich dee plautdietsche Sproak leichta.
„Etj woa nich auleen derchet Lewe reise“
Nu haw etj vel Tiet, dee Corona mie jejewt haft, dan docht etj, daut we ne scheene Jeleajenheit mie met Plautdietsch to beschaftje. Etj ha nu daut Jefeehl enn eenem nieen Rum nenn to tjitje. Soo vel niee Ideee. Etj woa nich auleen derchet Lewe reise. Miene Frind, miene Ooma en etj, en aul dee Lied, dee disse Sproak benutzt hawe, gohne met mie jemeensaum, toop spaziere enne Welt, dee to dee Jeschicht jehieat. Derch miene oole Sproak woa etj jrata, ritja en secha tjletja. En doa met halpt jewess dee Tietschreft „Plautdietsch Frind“ mie, dee etj bestale well.
Jreeta Isaak. Kansas.
eingesandt von Tatjana Klassner